SÜNEN EBU DAVUD

Bablar  –  Konular  –  Numaralar  

EŞRİBE BAHSİ

<< 3721 >>

NUMARALI HADİS-İ ŞERİF:

 

حَدَّثَنَا نَصْرُ بْنُ عَلِيٍّ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْأَعْلَى حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ عَنْ عِيسَى بْنِ عَبْدِ اللَّهِ رَجُلٌ مِنْ الْأَنْصَارِ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ دَعَا بِإِدَاوَةٍ يَوْمَ أُحُدٍ فَقَالَ اخْنِثْ فَمَ الْإِدَاوَةِ ثُمَّ شَرِبَ مِنْ فِيهَا

 

Ensar'danbir kişi olan İsab. Adillah (r.a)'ın babasından rivayet olunduğuna göre;

 

Nebi (s.a.v.) Uhud (savaşı) günü bir su tulumu istemiş, (tulum gelince onu getiren kişiye):

 

"(Bu) tulumun, ağzını dışarıya kıvır" demiş, (bu isteği yerine getirildikten) sonra kabın ağzından su içmiştir.

 

 

İzah:

Tirmizî, eşribe; Ahmed b. Hanbel, VI, 161.

 

Görülüyor ki, bu babda gelen hadislerin bir kısmı su tulumlarının ağızlarım dışarıya kıvırarak içmenin yasak olduğunu bildirirken, bir kısmı da caiz olduğunu bildirmektedir.

 

Hattâbî'nin açıklamasına göre, tulumlarda bulunan içecekleri bu şekil­de ağızlarını kıvırıverip de içmenin yasaklanmasının iki sebebi vardır:

 

1- Tulumların ağzı geniş olduğundan mutlaka oradan içilen şey içen kim­senin üzerine dökülerek o kimsenin üzerini ıslatır.

 

2- Tulumların ağzını temizlemek kolay olmadığından içindekilerin bu şekilde içilmesi halinde, zamanla orada oluşan pislikler içen kimsenin ağzı­na gider. Bu bakımdan tulumlardan bu ş kilde su içmeyi âdet haline getir­mek son derece tehlikelidir.

 

2719 numaralı hadis-i şerifin şerhinde açıkladığımız gibi, bu yasak kap­ların içerisinde zararlı maddelerin ya da haşeratın bulunması ihtimaliyle de ilgili olabilir.

 

Nitekim bir hadis-i şerifte açıklandığına göre; "Hz. Nebi, kap­lardan bu şekilde su içmeyi yasakladıktan sonra bir adam geceleyin kalkıp bir tulumun ağzını dışarıya kıvırarak su içmiş de tulumun ağzından bir yılan çıkıp adamın üstüne düşmüş."[İbn Mâce, eşribe]

 

Hattâbî, 3721 numaralı hadisi açıklarken, bu hadisle 3720 numaralı ha­disin arasını şöyle te'lif etmiştir:

 

1- Bu mevzuda gelen hadislerden, su tulumlarından bu şekilde su içme­yi yasaklayan hadisler büyük tulumlardan su içmekle; ruhsat veren hadislerse küçük tulumlardan su içmekle ilgili olabilir.

 

2- Yasaklayıcı hadisler, insanların tulumlardaki suyu bu şekilde içmeye mecbur olmadıkları hallere ait; ruhsat verici hadisler ise buna mecbur kal­dıkları hallere ait olabilir.

 

3- Yasaklayıcı hadisler, tulumlardan bu şekilde su içmeyi âdet haline getirmekle; ruhsat verdiği hadislerde suyu bu şekilde içmeyi âdet haline ge­tirmeksizin arasıra içmekle ilgili olabilir.